Podatek dochodowy w Niemczech dla obcokrajowców: kompleksowy przegląd

Podatek dochodowy w Niemczech może wydawać się nieco skomplikowany i przytłaczający, zwłaszcza jeśli po raz pierwszy zapoznajesz się z systemem podatkowym nowego kraju. Zanim zaczniesz pracę w Niemczech, warto przynajmniej zaznajomić się z podstawami działania systemu oraz dowiedzieć się, jakie kroki musisz podjąć, aby przestrzegać obowiązujących przepisów.

Jaka jest stawka podatkowa w Niemczech? Jak wygląda rozliczanie podatku dochodowego? W tym artykule postaramy się przedstawić kompleksowy przegląd działania progresywnego systemu podatku dochodowego w Niemczech oraz wyjaśnić, co to oznacza dla osób, które planują tam zamieszkać i pracować.

Podatek dochodowy w Niemczech: krótki przegląd

Nie musisz znać wszystkich szczegółów niemieckiego systemu podatkowego jako osoba planująca pracę w tym kraju, ale podstawowa wiedza o progach podatkowych i innych kluczowych aspektach jest niezbędna.

Przede wszystkim, każda osoba mieszkająca w Niemczech i zatrudniona podlega podatkowi dochodowemu od osób fizycznych, czyli Einkommensteuer. Kraj ten stosuje progresywną skalę podatkową, co oznacza, że wysokość podatku, który trzeba zapłacić państwu, rośnie wraz z wysokością dochodu podlegającego opodatkowaniu. Na szczęście podatek dochodowy w Niemczech jest zwykle potrącany bezpośrednio z wypłaty. System ten nazywa się Lohnsteuer, gdzie pracodawca odprowadza podatek od Twojego wynagrodzenia do urzędu skarbowego w Twoim imieniu.

Marginalna stawka podatkowa w Niemczech oznacza procent ostatniego zarobionego euro, który może być opodatkowany, co, jak wspomniano wyżej, zależy od wysokości Twojego dochodu oraz rodzaju podatku. Zgodnie z danymi na rok 2024, niemieckie progi podatkowe dla podatku dochodowego wyglądają następująco:

• Brak podatku, jeśli zarabiasz do 11 604 € rocznie.
• Stawka progresywna od 11 605 € do 66 760 €, waha się od 14% do 42%.
• Następny próg od 66 761 € do 277 825 €, gdzie marginalna stawka podatkowa wynosi 42%.
• Powyżej 277 826 € stawka podatku dochodowego w Niemczech wynosi 45%.

Oprócz tego istnieją również inne obowiązkowe składki i podatki, na które możesz być narażony, takie jak składki na ubezpieczenia społeczne, dodatek solidarnościowy i inne, ale o tym porozmawiamy później.

Niemiecki system podatkowy: Klasy podatkowe

W Niemczech istnieje łącznie sześć Steuerklassen (klas podatkowych), a to, do której zostaniesz przypisany, określi stawkę podatku, jaką będziesz musiał zapłacić.

• Klasa I: Osoby samotne / w związku partnerskim cywilnym / owdowiałe / rozwiedzione
• Klasa II: Osoby samotne uprawnione do ulg na samotnego rodzica
• Klasa III: Osoby zamężne, których współmałżonek nie osiąga dochodów lub ma inną klasę podatkową / niedawno zmarły współmałżonek
• Klasa IV: Małżeństwa, które razem mieszkają i oboje partnerzy mieszkają oraz pracują w Niemczech
• Klasa V: Małżeństwa, w których jeden z partnerów jest zakwalifikowany do klasy III
• Klasa VI: Osoby, które otrzymują wynagrodzenie z więcej niż jednego źródła (u jednego lub kilku pracodawców)

System podatkowy w Niemczech: Numer identyfikacji podatkowej i płacenie podatków

Każda osoba mieszkająca i pracująca w Niemczech otrzymuje Steueridentifikationsnummer (numer identyfikacji podatkowej), który umożliwia jej łatwą identyfikację w niemieckim systemie podatkowym.

Źródło: Unsplash

To jest 11-cyfrowy numer identyfikacyjny podatnika, który jest niezbędny do rozliczania podatku dochodowego. Powinien pojawiać się na wszystkich zeznaniach, pismach i wnioskach składanych do niemieckich urzędów skarbowych.

Na szczęście, nie musisz składać oddzielnego wniosku o nadanie tego numeru po przeprowadzce do Niemiec. Otrzymasz go automatycznie pocztą, kilka tygodni po zarejestrowaniu nowego adresu.

Jeśli masz problem ze znalezieniem swojego numeru podatkowego, możesz go łatwo sprawdzić na trzech dokumentach:

• w Einkommensteuerbescheid (decyzji podatkowej dotyczącej podatku dochodowego),
• w Finanzamt (piśmie otrzymanym z urzędu skarbowego),
• na Lohnsteuerbescheinigung (zaświadczeniu o podatku od wynagrodzenia).

Podatek dochodowy w Niemczech: jak działa automatyczne potrącenie

Jak wspomniano wcześniej, nie musisz się zbytnio martwić podatkami w Niemczech, zwłaszcza podatkiem dochodowym, ponieważ jest on automatycznie potrącany z Twojego wynagrodzenia brutto i przekazywany do urzędu skarbowego. Podobnie potrącane i odprowadzane przez pracodawcę są składki na ubezpieczenie zdrowotne, emerytalne, na wypadek bezrobocia oraz opiekę pielęgniarską.

Twoje składki na ubezpieczenia społeczne są opłacane wspólnie — Ty i Twój pracodawca dzielicie się kosztami.

Ogólnie rzecz biorąc, pracodawca pokrywa niemal połowę wszystkich składek, podczas gdy około 22% Twojego wynagrodzenia trafia na Twoje własne składki społeczne.

Ile podatku dochodowego trzeba zapłacić w Niemczech? Stawka podatkowa w Niemczech

Jeśli masz wiele źródeł dochodu lub przysługują Ci znaczne ulgi podatkowe, możesz złożyć coroczne zeznanie podatkowe, aby rozliczyć się z fiskusem. Rok podatkowy w Niemczech pokrywa się z rokiem kalendarzowym. Zazwyczaj termin składania zeznań to 1 lipca roku następującego, jednak w niektórych przypadkach można go przedłużyć do 31 grudnia.

Proces składania zeznania podatkowego w Niemczech jest stosunkowo prosty — należy wykazać wszystkie źródła dochodu, wskazać możliwe odliczenia oraz ulgi podatkowe, które gwarantują, że zapłaciłeś właściwą kwotę podatku w danym roku. Po złożeniu deklaracji urząd skarbowy sprawdzi, czy nie przysługuje Ci nadpłata, którą możesz odzyskać.

Pamiętaj, że pracownicy, którzy są opodatkowani u źródła (czyli ich podatek jest automatycznie potrącany przez pracodawcę), nie muszą składać deklaracji podatkowych, chyba że zaszły szczególne okoliczności — na przykład zmiana pracy w trakcie roku lub dodatkowe dochody z działalności gospodarczej.

Zeznanie podatkowe możesz złożyć online, korzystając z szyfrowanego narzędzia ELSTER (Elektronische Steuererklärung). Alternatywnie, możesz także wypełnić i złożyć tradycyjne formularze dostępne w urzędzie skarbowym lub pobrać je z internetu i wydrukować.

Pracownicy delegowani a podatek w Niemczech

Choć jest to mało prawdopodobne, jeśli jesteś pracownikiem delegowanym (przesłanym przez pracodawcę do pracy w Niemczech), nadal będziesz zatrudniony przez swoją firmę macierzystą i płacisz podatki w kraju pochodzenia. Oznacza to, że nie będziesz musiał płacić podatku w Niemczech ani odprowadzać tam składek na ubezpieczenie społeczne. Zasada ta zwykle obowiązuje przez dwa lata, ale można ją przedłużyć maksymalnie do pięciu lat.

Podatek w Niemczech: Inne składki

Źródło: Unsplash

Poza podatkiem dochodowym i składkami na ubezpieczenie społeczne, w Niemczech możesz być również zobowiązany do opłacania innych podatków. Nawet jeśli Cię nie dotyczą, warto je znać.

Podatek kościelny (Kirchensteuer)

Jeśli jesteś zarejestrowanym członkiem kościoła chrześcijańskiego lub gminy żydowskiej, prawdopodobnie będziesz musiał płacić podatek kościelny. Jest on potrącany bezpośrednio z wynagrodzenia, podobnie jak podatek dochodowy. Stawka wynosi 8–9% podatku dochodowego, a jego celem jest zapewnienie bezpośredniego finansowania instytucji religijnych przez ich wiernych.

Podatek solidarnościowy (Solidaritätszuschlag)

Wprowadzony w 1991 roku w celu odbudowy i inwestycji we wschodnich Niemczech po zjednoczeniu kraju, dziś finansuje różne wydatki publiczne w całym kraju. Cztery lata temu został zniesiony dla większości podatników. Obecnie płacą go tylko około 10% najlepiej zarabiających obywateli, czyli osoby, których roczny dochód do opodatkowania przekracza około 73 000 € (osoby samotne) lub 151 000 € (małżeństwa).

Podatek VAT (Mehrwertsteuer)

Opłata za media publiczne w Niemczech wynosi 18,36 € miesięcznie za gospodarstwo domowe i jest obowiązkowa. Osoby przyjeżdżające z zagranicy są zazwyczaj informowane o konieczności jej opłacania po rejestracji adresu zamieszkania przez specjalny urząd poboru składek (Beitragsservice).

Opłata za radio i telewizję (Rundfunkbeitrag)

W Niemczech obowiązkowe są również opłaty abonamentowe za radio i telewizję, które wynoszą zaledwie 18,36 euro za gospodarstwo domowe i są opłacane co miesiąc. Osoby z zagranicy zazwyczaj otrzymują powiadomienie o konieczności uiszczenia opłaty od urzędu skarbowego po rejestracji w Niemczech.

Podatek od sprzedaży nieruchomości (Grunderwerbsteuer)

Podatek od nieruchomości w Niemczech trzeba zapłacić tylko w przypadku zakupu nieruchomości. Jest on płatny jednorazowo, jeśli eksperci wycenią nieruchomość na więcej niż 2 500 €, a typowa stawka podatku waha się od 3,5% do 6,5% całkowitej wartości nieruchomości.

Podatek od psa (Hundesteuer)

Podatek od psa należy uiścić po zarejestrowaniu zwierzęcia w urzędzie skarbowym. Jego wysokość zależy od miasta i może wynosić od 90 € do 200 € rocznie, choć w przypadku ras uznanych za niebezpieczne kwota ta może być znacznie wyższa. Drugi pies w gospodarstwie domowym zwykle wiąże się z wyższą stawką podatku, co ma zniechęcać do posiadania zbyt wielu zwierząt.

Z kolei psy przewodniki lub asystujące mogą być z tego podatku zwolnione.

Podatek drogowy (Kraftfahrzeugsteuer)

To podatek, który należy płacić za posiadanie samochodu w Niemczech. Jego wysokość zależy od wielu czynników, takich jak marka, model, pojemność silnika oraz rodzaj paliwa (np. samochody z silnikiem diesla mają wyższą stawkę).
W przypadku pojazdów zarejestrowanych przed 2009 rokiem, podatek jest obliczany na podstawie klasy emisji spalin.

Poruszanie się po niemieckim systemie podatkowym

Chociaż system podatkowy w Niemczech jest tak złożony, jak w większości krajów europejskich, nie powinno Cię to zniechęcać do podjęcia pracy w tym kraju. Podobnie jak w innych państwach UE, najważniejsze podatki są zazwyczaj automatycznie potrącane z wynagrodzenia, co oznacza, że rzadko musisz zajmować się nimi samodzielnie.

Jeśli masz jakiekolwiek wątpliwości, zawsze możesz skorzystać z dostępnych kalkulatorów podatkowych lub skontaktować się z doradcą podatkowym w lokalnym urzędzie, aby dowiedzieć się więcej.

A jeśli rozważasz przeprowadzkę do Niemiec w celach zarobkowych — sprawdź nasze aktualne oferty pracy w Niemczech!